Od menedżera projektu oczekuje się w cichym założeniu, że do doprowadzenia projektu do końca w jak najlepszej postaci będzie wysoce zmotywowany. Drugie domniemanie jest takie, że członkom zespołu chce się równie mocno jak liderowi projektu. Ciekawe, które z nich obserwujesz jako bardziej odległe od rzeczywistości…

Fakt jest jednak taki, że menadżer projektu samodzielnie projektu nie pociągnie. Potrzebuje ludzi – a ludzie w projektach trafiają się różni. Niektórzy to prawdziwe perełki. Inni zdecydowanie wymagają stymulacji.

Jak sprawić, żeby ludziom się chciało? Jak poznać ich źródła motywacji i skutecznie ich motywować? W tym artykule uzyskasz narzędzia, które pomogą Ci rozpoznać motywacje członków zespołu. Przy okazji dowiesz się też, jakie są źródła motywacji oraz czym różni się motywacja od motywowania.

Czym różni się motywacja od motywowania?

Motywacja to wewnętrzny napęd każdego z nas i może on mieć rozmaite źródła – o tym za chwilę. Ty, jako lider projektu, w mniejszym stopniu zajmujesz się motywacją (chyba, że Twoją własną), a w większym – motywowaniem. Motywowanie to po prostu stymulowanie motywacji innych ludzi. Teraz już rozumiesz: żebyś mógł skutecznie oddziaływać, potrzebujesz wiedzieć, na co właściwie oddziałujesz. Potrzebujesz poznać źródła motywacji członków Twojego projektu, żebyś mógł na nie skutecznie wywierać wpływ. Jeśli nie znasz źródeł motywacji Twoich ludzi, jesteś skazany na działanie na ślepo. Oznacza to niestety wiele ślepych strzałów i sporo Twojej własnej frustracji. Proponuję więc: podejmij inicjatywę żeby poznać motywacje innych!

Najpierw zadanie!

Zanim jednak naostrzysz sobie zęby i zaczniesz rozgryzać motywacje innych ludzi, mam dla Ciebie zadanie. Napisz proszę swoją odpowiedź na moje pytanie: Co robisz już teraz, żeby motywować członków Twojego zespołu? Co działa? Wymień co najmniej trzy konkrety:

  1. ……………………………
  2. ……………………………
  3. ……………………………
  4. ……………………………

A teraz jeszcze druga część zadania. Co Ciebie osobiście motywuje do pracy? Wymień proszę minimum trzy konkrety:

  1. ……………………………
  2. ……………………………
  3. ……………………………
  4. ……………………………

Teraz spójrz na odpowiedzi. Co zauważasz? W czym odpowiedzi z tych obu grup są podobne, w czym są różne? Gdybyś miał jednym słowem określić esencję różnicy, co by to było?

  • Różnica polega na ………………
  • Podobieństwo to ………………

Ciekawa jestem Twoich odpowiedzi! Wiesz, co odpowiadają inni menedżerowie? Niektórzy piszą prawie to samo w obu grupach. To ci, którym wydaje się, że cały świat działa tak samo jak oni. Zwykle są zdziwieni, kiedy członkowie zespołu niespecjalnie reagują na motywowanie na zasadzie copy-paste z motywacji ich samych. Z czasem stają się bezradni i sfrustrowani, wkurzeni na leniwy/głupi zespół. Jeśli to Twój przypadek, skorzystasz na poszerzeniu swojej wiedzy na temat tego, jak bardzo różne mogą być źródła motywacji różnych ludzi.

Niektórzy menedżerowie zauważają wysokie zróżnicowanie kategorii odpowiedzi w pierwszej i w drugiej grupie. Swoją motywację określają jako np. „samorealizacja, wyzwania, możliwość rozwoju” – podczas gdy dla członków zespołu wpisują „pieniądze, benefity, dodatkowy punkt w CV”. Zauważasz, że to kategorie z innej półki? Tacy menedżerowie padają ofiarą zjawiska, które każe swoje motywacje określać jako bardziej szlachetne niż motywacje innych – i na przykład opierają się na motywowaniu tylko poprzez pieniądze. To bardzo krótka ścieżka do ślepej uliczki…. Jeśli to Twój kejs, skorzystasz na poznaniu prawdziwych źródeł motywacji członków Twojego projektu.

Skąd się dowiedzieć, co motywuje moich pracowników?

Tutaj lista pomysłów, jak dotrzeć do sedna i uzyskać coś w rodzaju faktów na temat źródeł motywacji członków zespołu. Jak będziesz miał fakty – lub chociaż przybliżone fakty – będziesz mógł rzeczywiście skutecznie stymulować, czyli motywować członków Twojego zespołu.

Który sposób może być dla Ciebie szczególnie użyteczny?

Kiedy formujecie zespół, można usiąść razem i porozmawiać, co jest dla kogo ważne w tym projekcie. Na początku istnienia zespołu te rozmowy są i najłatwiejsze do przeprowadzenia i potencjalnie najbardziej owocne, przynosząc skutki przez cały czas trwania projektu.

Przykładowe pytania, które pomogą Ci poznać motywacje członków Twojego zespołu:

  • Co jest dla Ciebie ważne w tym projekcie?
  • Co Ci dodaje skrzydeł?
  • Co Cię cieszy? Z czego to się bierze, jakie jest tego źródło? Co jest w tym ważnego?
  • Co będzie nam dodawać energii w trudnych chwilach? Co może być najskuteczniejsze?
  • Bez czego praca w tym projekcie straciłaby sens?

Spotkanie na temat tego, co motywuje ludzi, możesz jednak przeprowadzić na każdym etapie projektu – lepiej późno niż wcale, zwłaszcza jeśli zauważasz problemy z motywacją. Będzie Ci łatwiej, gdy zamiast wymyślać na żywo, skorzystacie z gotowych kart pracy zespołu, które dla Was przygotowałam. Są oparte na naukowo zbadanych źródłach motywacji, o których możesz przeczytać w moim artykule Jak motywować pracowników.

Stąd ściągniesz karty do pracy z zespołem: Źródła motywacji – karty dla zespołu

Wydrukuj i wytnij karty. Rozłóż je na stole. Poproś ludzi, żeby wybrali sobie taką kartę, która opisuje co jest dla nich ważne w pracy w tym projekcie. Uważnie słuchaj i zadawaj pytania – co jest w tym ważne, dla kogo, dlaczego, skąd się to bierze. W jaki sposób widzą, że ta karta jest realizowana we wspólnej pracy w projekcie? Jakie oni sami podejmują działania, żeby ta karta mogła być realizowana? Uzgodnijcie też od razu, co z Waszej dyskusji chcielibyście utrzymać jako dobrą praktykę czy Waszą wspólną zasadę współpracy na czas trwania projektu.

Możesz też zrobić dla członków zespołu – oraz dla siebie oczywiście – diagnozę stylów myślenia, działania, motywacji. Rodzajów testów jest mnóstwo, ja korzystam najczęściej z FRIS® lub StrengthsFinder (talenty Gallupa), do tego tematu może być też dobry Harrison Assessment. Wyniki nie dadzą odpowiedzi wprost, jakie są źródła motywacji poszczególnych osób, ale dadzą bardzo dużo przesłanek, które będziesz mógł zweryfikować z konsultantem oraz w raporcie.

Możesz też zapytać o dobre praktyki na tematycznych grupach dla liderów, takich jak „O krok do przodu. Liderzy zmian” na Facebooku. Zapraszam!

W każdym wypadku pamiętaj po prostu, że ludzie mają różnie. Może ich motywować coś zupełnie innego niż Ciebie, a na dodatek – motywacja poszczególnych osób może zmieniać się w czasie.

Mapa motywacji

Zrób listę członków zespołu, zapisując imiona w kolumnie. Obok każdego z imion napisz, co Twoim zdaniem jest najważniejszym źródłem motywacji tej osoby w pracy w projekcie. W kolejnej kolumnie napisz trzy pomysły, jak możesz oddziaływać na tą motywację. Zaglądaj do mapy raz w tygodniu i zaznaczaj, którego sposobu użyłeś (i jak zadziałał). Dodawaj i modyfikuj, ucz się z własnego doświadczenia.

Przyjemności i zmotywowanych ludzi w projektach życzę!