Toyota jest znana z niskiej ceny i wysokiej jakości swoich aut. Kluczowym czynnikiem jej sukcesu jest Lean Management, który znacząco przyczynił się do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Jest to metoda zarządzania, która skupia się na efektywnej pracy i minimalizowaniu strat. Poprzez eliminację marnotrawstwa i optymalizację procesów, Lean Management obniża koszty, poprawia jakość produktów lub usług, zmniejsza zapasy i zwiększa produktywność. Dodatkowo zwiększa motywację i zadowolenie pracowników, angażując ich w ciągłe doskonalenie i sukcesy firmy.


Wyobraź sobie, że masz bałagan w pokoju. Zamiast trzymać wszystko w różnych miejscach, uporządkowujesz przestrzeń, np. ubrania w szafie, książki na półce. Dzięki temu łatwiej znaleźć to, czego potrzebujesz i oszczędzasz czas. Lean Management działa podobnie w firmie – upraszcza i organizuje procesy, eliminując marnotrawstwo, co sprawia, że wszystko działa sprawniej i efektywniej.

Firmy na całym świecie mogą skorzystać na implementacji praktyk Lean Management, takich jak Just in Time, Jidoka, Heijunka i Kaizen, które zmniejszają marnotrawstwo, zwiększają efektywność oraz poprawiają jakość. Czy zastanawiałeś się, jakie strategie sprawiają, że Toyota jest jednym z liderów rynku motoryzacyjnego?

Solidna marka Toyoty – światowa rozpoznawalność

Toyota to jedna z najpopularniejszych marek samochodowych na świecie, co pokazuję choćby chociażby fakt zajmowania przez tę firmę 6. miejsca w raporcie najbardziej wartościowej marki na świecie i pierwszej najpopularniejszej marki w kategorii motoryzacyjnej według raportu Best Global Brands 2022 firmy Interbrand. Przed Toyotą na podium znajdują się takie firmy jak Apple, Microsoft i Amazon. Nie da się zaprzeczyć, że firma Toyota (najwyżej oceniana marka motoryzacyjna, warta 59,757 miliarda USD) jest bardzo rozpoznawalna i popularna, a produkowane przez nie samochody są w dobrej jakości i cenie.

Sukces Toyoty wynika ze stosowania wielu mechanik i zasad filozofii Lean Management, Just in Time, Kaizen i poszanowanie pracowników. Toyota kładzie bardzo duży nacisk na jakość swoich towarów i usług opierając na tym kulturę swojego działania.

Just in Time – dostarczaj na czas, eliminuj marnotrawstwo

Metoda Just in Time, stosowana przez Toyotę w ramach filozofii Lean Management, polega na eliminowaniu strat przez minimalizację zapasów i produkcję tylko w momencie potrzeby. Toyota wdrożyła tę strategię, zamawiając mniejsze partie i zachęcając dostawców do budowania magazynów bliżej hal produkcyjnych, co umożliwia efektywniejsze połączenia i zacieśnianie relacji z nimi. Jeśli chodzi o marnotrawstwo, to można wskazać jego 3 rodzaje czy też źródła: Muda, Mura, Muri. Te japońskie terminy odnoszą się do różnych rodzajów marnotrawstwa: Muda to działania generujące niepotrzebne koszty, Mura oznacza nierównomierność w produkcji, a Muri to nadmierne obciążenie ludzi, maszyn i procesów, które prowadzi do błędów i awarii. Zadaniem Just in Time jest lokalizowanie i likwidacja źródeł marnotrawstwa, co przyczynia się do wzrostu zysków, skrócenia czasu pracy oraz zwiększeniu jakości produktów i usług.

Jidoka – automatyzacja przy pomocy człowieka

Jidoka to podobnie jak Mura, Muda i Muri słowo z języka japońskiego, i oznacza automatyzację. Zadaniem Jidoki jest zapobieganie produkcji i sprzedaży wadliwych produktów. Dzięki Jidoka proces produkcji może zostać wstrzymany natychmiast w przypadku wykrycia błędu, co pozwala na szybkie korekty i utrzymanie wysokiej jakości produktów. W przeciwieństwie do standardowej automatyzacji Jidoka integruje ludzki nadzór, aby minimalizować straty i błędy. 

Jest to koncepcja Toyoty, która łączy automatyzację z możliwością interwencji ludzkiej. System natychmiast wykrywa problemy i zatrzymuje produkcję, co zapobiega wytwarzaniu wadliwych produktów. Dzięki temu poprawia jakość, redukuje marnotrawstwo i sprawia, że produkcja jest bardziej efektywna. Z własnego doświadczenia wiem, że Jidoka znacząco ułatwia pracę zarówno pracownikom, jak i kierownictwu.

Heijunka – równowaga procesów dla lepszych rezultatów

Heijunka to japońska technika zarządzania produkcją, która polega na równomiernym rozłożeniu obciążenia pracą. Zamiast realizować zadania w dużych partiach, Heijunka dzieli pracę na mniejsze porcje i rozkłada je w czasie. Dzięki temu eliminuje skoki w ilości pracy, co sprawia, że procesy są bardziej zrównoważone i przewidywalne. 

Heijunka, japońska technika poziomowania, poprawia przepływ pracy, dopasowując produkcję do oczekiwań klienta i zapobiegając przestojom. Pozwala na szybkie przezbrojenie maszyn i utrzymanie ciągłości produkcji, co zwiększa elastyczność i przewidywalność. Dzięki Heijunka można lepiej dotrzymywać terminów dostaw, ułatwić pracę i obniżyć stres pracowników, a także zmniejszyć koszty i marnotrawstwo zgodnie z zasadami Lean Management.

Kaizen – małe zmiany mogą więcej niż jedna wielka

Kaizen jako filozofia również wykorzystywana przez firmę Toyota polega na „małych krokach”, czyli niewielkich, ale ciągłych zmianach na lepsze, które w przyszłości przyniosą ogromne korzyści. Proces ciągłego doskonalenia za pomocą Kaizen zakłada również zaangażowanie pracowników w ten proces, aby byli oni jego częścią. 

Kaizen opiera się o 10 zasad:

  • problemy tworzą nowe możliwości,
  • metoda 5 Why (zadawaj 5 razy pytanie „Dlaczego?”),
  • wykorzystywanie pomysłów od każdego,
  • branie pod uwagę jedynie tych rozwiązań, jakie można faktycznie zrealizować,
  • odrzucanie ustalonego stanu rzeczy,
  • odrzucanie świadomości, że coś jest niewykonalne,
  • wybieranie prostych rozwiązań zamiast skomplikowanych,
  • spryt ważniejszy od pieniędzy,
  • bieżąca korekta błędów,
  • ciągłe ulepszanie.

Kaizen to filozofia ciągłego doskonalenia, kluczowa dla Toyoty i jej kultury. Dla indywidualnej osoby może to wyglądać jak stopniowe wprowadzanie małych zmian, na przykład zaczynając od krótkich spacerów zamiast intensywnych treningów, co sprawia, że zmiany są mniej przytłaczające i łatwiejsze do wprowadzenia. Z własnego doświadczenia wiem, że małe kroki są skuteczniejsze i mniej zniechęcające niż gwałtowne zmiany.

Toyota way kluczem do sukcesu

Sakichi Toyoda powiedział kiedyś: „Zanim powiesz, że czegoś nie potrafisz – spróbuj”. Kierując się tymi słowami, Toyota wypracowała zestaw unikalnych wartości swojej kultury korporacyjnej, jakimi firma podąża. Wartości te są fundamentem i stosowane są przez pracowników Toyoty niezależnie od położenia na świecie. Wartości te ujęto pod nazwą Toyota Way, drogą Toyoty i w ich skład wchodzą: 

  • spójność w działaniu,
  • kierowanie się ciekawością,
  • obserwowanie dla zrozumienia,
  • ciągłe doskonalenie,
  • nieustanne poszukiwanie usprawnień,
  • tworzenie przestrzeni do rozwoju,
  • otwartość na konkurencję,
  • szacunek dla innych,
  • okazywanie wdzięczności.

Sam Fuijo Cho, honorowy Prezydent Toyota Motor Corporation wypowiadając się o „Toyota Way”, stwierdził: „Kluczem do Toyota Way, tym, co sprawia, że Toyota wyróżnia się spośród innych, nie jest żaden pojedynczy element… ale stosowanie wszystkich elementów i wartości razem, jako jednej całości. System Toyota Way musi być praktykowany codziennie, w konsekwentny sposób – a nie poprzez okresowe zrywy”.

Lean Management sukcesem Toyoty

Sukces Toyoty opiera się na zasadach Lean Management, które minimalizują marnotrawstwo i maksymalizują efektywność, filozofii Kaizen promującej ciągłe doskonalenie, oraz technikach Heijunka (wyrównywanie produkcji), Jidoka (automatyzacja z ludzkim nadzorem) i Just in Time (dokładnie na czas). Firma osiąga globalny sukces dzięki wysokiej jakości i niezawodności pojazdów, innowacjom w technologiach ekologicznych, dostosowaniu produktów do lokalnych rynków, efektywnemu zarządzaniu ryzykiem oraz silnym partnerstwom z dostawcami.

Praktyki Lean Management stosowane przez Toyotę, takie jak Kaizen, Heijunka, Jidoka i Just in Time, nie tylko przyniosły firmie globalny sukces, ale również stanowią wartościowe wzorce do naśladowania dla innych przedsiębiorstw. Adaptacja tych metod w swoich organizacjach może przynieść podobne korzyści, takie jak redukcja marnotrawstwa, zwiększenie efektywności i poprawa jakości produktów. Warto szerzyć i propagować te sprawdzone metody, aby inne firmy mogły skorzystać z ich potencjału i również osiągnąć wyższy poziom konkurencyjności i innowacyjności.