Założę się, że chociaż raz przeszła Wam przez głowę myśl o pracy w IT. Możliwość ciągłego rozwoju oraz zarobki kuszą coraz szersze grono osób. Wraz z rozwojem technologicznym i innowacjami zachodzącymi w szybkim tempie, specjaliści IT są bardziej poszukiwani niż kiedykolwiek wcześniej.
Przebranżowienie nie jest proste: chcesz zostać programistą, czeka Cię wiele lat nauki i ciągłego doskonalenia umiejętności. Podobnie rola Scrum Mastera zmieniła się w ciągu ostatnich lat, należy wykazać niemałe doświadczenie. Często spotykam się z pytaniami w jakie umiejętności warto inwestować, który kierunek studiów wybrać? Osoby mające 30-40 lat chcą na „nowo” pokierować swoją karierą i pytają, jak się przebranżowić, aby dostosować się do obecnych realiów.
Powyższe pytania są jak najbardziej zasadne ze względu na postępująca automatyzację, która przyspieszyła wskutek pandemii COVID-19, pracę zdalną, wzrost gig economy oraz popularności kursów online. Według Światowego Forum Ekonomicznego ponad 1 miliard ludzi będzie musiało przekwalifikować się w ciągu następnej dekady w wyniku postępu technologicznego. Jednocześnie zgodnie z FTI Consulting, 86% decydentów IT twierdzi, że zbyt mała liczba programistów stanowi wyzwanie dla cyfrowej transformacji biznesu. Firma Forrester szacuje, że do 2024 r. w samych Stanach Zjednoczonych zacznie brakować 500 000 programistów. Obecnie widzimy toczącą się walkę o talenty techniczne. Pracodawcy, którzy nie będą potrafili odpowiedzieć na oczekiwania pracowników względem preferowanych form pracy mogą spodziewać się ich straty. Trend ten jest już widoczny w USA w tzw. wielkiej rezygnacji pracowników. Wszystko to sprawia, że dotychczasowe prowadzenie biznesu i działalności edukacyjnej przestają być adekwatne, co stwarza potrzebę stworzenia nowych sposobów pracy, stylu przywództwa i budowania relacji. Już od dawna PMI dostarcza najlepszych praktyk pomagając profesjonalistom zarządzania projektami w rozwijaniu umiejętności. Mając na uwadze obecne zmiany zaktualizowany został Trójkąt Talentów PMI (ang. PMI Talent Triangle) dostosowany do potrzeb dzisiejszego świata, jak i również do rozszerzonego grona profesjonalistów, którzy w świecie gospodarki opartej na projektach (ang. Project Economy) i wiedzy technicznej potrzebują doskonalenia umiejętności (ang. tech-driven knowledge economy).
Dołącz do rewolucji obywatelskiej!
Obecne tempo prowadzenia biznesu wymaga maksymalnego wykorzystania technologii. Automatyzacja, Machine Learning i Artificial Intelligence (AI) wyeliminowały dużo złożoności, dzięki czemu z zaawansowanych technologii mogą korzystać wszyscy bez potrzeby wiedzy w jaki sposób działa. Citizen Development, czyli wschodzący ruch platform Low-Code (platformy niskokodowe) i No-Code (platformy bezkodowe) – LCNC – jest jednym z najważniejszych czynników przyspieszających transformację cyfrową. Umożliwiają każdemu tworzenie aplikacji bez potrzeby i umiejętności kodowania (lub z niewielką ilością kodowania przy platformach Low-Code). Wykorzystanie LCNC umożliwia minimalizowanie wąskich gardeł w procesie tworzenia rozwiązań. Usługi i produkty dostarczane są szybciej i mniejszym kosztem. Stwarza to nowe możliwości rozwoju kariery, demokratyzuje dostęp do technologii dla osób spoza IT. Gartner przewiduje, że do 2023 r. liczba Citizen Developerów, czyli specjalistów projektujących profesjonalne programy i aplikacje bez potrzeby programowania, będzie czterokrotnie wyższa niż w przypadku profesjonalnych programistów.
To dobra wiadomość dla osób poszukujących pracy i możliwości rozwoju – dostępny jest szeroki wachlarz ofert pracy, aby zaspokoić zainteresowania i talenty. Z LCNC mogą korzystać przedstawiciele każdej profesji, bez potrzeby wykształcenia w IT: marketingowiec, project manager, analityk biznesowy, nauczyciel, pracownik HR, weterynarz, dietetyk, konsultant biznesowy. Wszyscy ci którzy chcą usprawniać pracę i przekształcać pomysły w rzeczywistość. Czy to nie rewolucyjne?
Co PMI ma z tym wspólnego?
Szacuje się, że do 2030 r. zostanie zaprojektowanych 500 mln aplikacji, z czego 400 mln w technologii LCNC. Powyższe dane dotyczące popularności platform LCNC przy jednoczesnym braku standardów i metod, które pozwalałyby na bezpieczne tworzenie i skalowanie aplikacji, jasno wskazały na rodzącą potrzebę ich opracowania. Dlatego PMI wraz z czołowymi decydentami świata IT i biznesu stworzył pierwszą na świecie metodykę oraz ramy postępowań, które można zastosować do tworzenia aplikacji dopasowanych do potrzeb organizacji, niezależnie od dostawcy LCNC. Wskazówki i dobre praktyki zostały zawarte w przewodniku Citizen Development: The Handbook for Creators and Changemakers oraz w certyfikowanych kursach PMI Citizen Developer Practitioner i PMI Citizen Developer Business Architect.
Ponadto PMI uważa Project Managerów za ,,twórców zmian’’ (ang. Changemakers), którzy mając odpowiednie umiejętności i kwalifikacje w obszarze LCNC, mogą efektywniej pomagać swoim organizacjom w transformacji technologicznej i skalowaniu wyników.
Role w metodyce
Opracowane standardy w ramach Citizen Development: The Handbook for Creators and Changemakers są przeznaczone dla każdego, kto chce przekształcić pomysły w rzeczywistość. W szczególności dla organizacji i osób, które widzą możliwości zmiany i doskonalenia własnej pracy, gdzie szybkość i czas wprowadzenia produktów na rynek są kluczowe.
W ramach metodyki wyodrębniono trzy główne grupy, które umożliwiają rozwój Citizen Development: praktycy, architekci i stratedzy.
- Practitioners (Praktycy) – to Citizen Developerzy, którzy do tworzenia nowych aplikacji używają nowoczesnych platform LCNC, są odpowiedzialni za pracę operacyjną, tj. tworzą aplikacje i korzystają z nich w codziennej pracy.
- Business Architects (Architekci Biznesowi) – zarządzają zespołami Citizen Deweloperów, procesem zarządzania i współpracą między interesariuszami w IT i biznesie. Ułatwiają dostęp do odpowiednich narzędzi i metod. Mogą pochodzić z działu IT, być Agile Coachami, Product Ownerami, Project Managerami.
- Strategists (Stratedzy) – zarządzają i kierują tworzeniem środowiska operacyjnego, które umożliwia rozwój Citizen Developmentu, wprowadzają praktyki kulturowe, które sprzyjają skalowaniu rozwoju oraz napędzają transformację organizacyjną poprzez wykorzystanie LCNC. Zazwyczaj są członkami wyższego kierownictwa.
Budowa metodyki
Szybkość, z jaką aplikacje mogą być tworzone, wymaga zastosowania odpowiedniej struktury oraz sposobów pracy, które pomogą w bezpiecznym dostarczaniu projektów. Omawiana metodyka składa się z pięciu elementów tworzących tzw. Citizen Development Canvas (patrz Rys. 2), której zastosowanie pozwala budować, zarządzać oraz skalować Citizen Development na całą organizację. W komponentach Project Delivery oraz Capability Development znajdują się wytyczne pozwalające wyposażyć Citizen Developera w kompetencje, które pozwolą mu z sukcesem projektować oraz tworzyć zaawansowane aplikacje. Natomiast komponenty Operating Model i Organization Aligment dotyczą zarządzania i skalowania Citizen Developmentem w organizacji przez Biznes Architektów i Strategów.
Rys. 2. Citizen Development Canvas
Źródło: Citizen Development: The Handbook for Creators and ChangemakersProject Delivery wyjaśnia czym jest Hyper-Agile SDLC: cykl życia dostarczania oprogramowania opartego na zasadach zwinnego zarządzania, jego zastosowanie pozwala na zaprojektowanie, budowę i wdrożenie aplikacji, dostosowanych do inicjatyw Citizen Development. Do generowania pomysłów służy Ideation 2.0, czyli metoda łącząca burzę mózgów z tworzeniem aplikacji w czasie rzeczywistym. W zależności od ryzyka i złożoności projektu, aplikacje mogą być tworzone samodzielnie przez Citizen Developerów bądź ze wsparciem działu IT, co jest definiowane w Suitability Assesment.
Capability Development obejmuje następujące elementy: Business Analysis and Design (w jaki sposób projektować aplikacje), Enterprise Risk Requirements (skupia się na wymaganiach funkcjonalnych i niefunkcjonalnych aplikacji), Application Development (obejmuje kroki związane z zebraniem wszystkich informacji w poprzednich modułach i wykorzystaniem ich do zaprojektowania i rozwoju aplikacji, a następnie pomyślnego wdrożenia).
Trzeci komponent stanowi Operating Model. Jego celem jest przedstawienie struktury organizacyjnej, ról i obowiązków w zespołach, gdyż wprowadzenie Citizen Developmentu niewątpliwie wpłynie na sposób w jaki działa organizacja. Przedstawione zostaną Competency Center, Community of Practice oraz hybrydowe modele pracy operacyjnej. W ramach metodyki udzielane są wskazówki jak Architekci Biznesowi mają: zarządzać zespołami Citizen Developerów, zmianą, wprowadzać kulturę organizacyjną pozwalającą na działanie zespołów oraz dalsze skalowanie.
Czwartym komponentem jest Organization Alignment. Dowiemy się z niego w jaki sposób zarządzać zmianą, interesariuszami, kreować kulturę nastawioną na skalowanie, tworzyć współpracę IT ze środowiskiem Citizen Developerów w celu wzajemnego zrozumienia potrzeb i odpowiedzialności oraz w jaki sposób mierzyć wartość stworzoną przez projekty Citizen Developerów.
Ostatnim, piątym komponentem jest Citizen Development Maturity Model. Opisuje sposoby pracy, procesy organizacyjne i struktury charakteryzujące poszczególne fazy dojrzałości. Etap Discovery to pierwsza styczność z Citizen Developmentem, od doświadczeń z nim związanych zależy jego dalszy rozwój w organizacji. Na etapie Experimentation, Citizen Development rozwija się do osiągnięcia tzw. masy krytycznej, czyli punktu, w którym zostaje formalnie zatwierdzony przez organizację. Kluczową rolę odgrywają tu Citizen Developerzy, którzy poprzez dostarczane aplikacje, tworzą ich potencjał na poziomie operacyjnym. W trzecim etapie – Adoption – Citizen Development jest już formalnie umocowany w organizacji i zaczyna być postrzegany jako kluczowy czynnik cyfrowej transformacji. Na etapie Scaling, współtworzone jest środowisko sprzyjające i tworzące kulturę ciągłych innowacji. Pełna dojrzałość zostaje osiągnięta w fazie Innovation, gdzie Citizen Development jest w centrum kultury organizacyjnej w pełni zintegrowany ze strategią biznesową. Na tym etapie innowacja i transformacja cyfrowa osiągnęła szeroką skalę. Zastosowanie powyższych faz pozwala oceniać na jakim etapie dojrzałości są organizacje, co umożliwia dalszą diagnozę i usuwanie potencjalnych przeszkód. Platformy LCNC, jak każda rewolucyjna technologia (ang. distruptive technology), wiążą ze sobą ryzyka, które źle zastosowane mogą przynieść więcej szkód niż pożytku. Zaznaczyć należy, że odpowiednio wdrożony Citizen Development stwarza szerokie możliwości tworzenia wartości. Dlatego w kolejnych artykułach na łamach Strefy PMI będę chciała bardziej szczegółowo przedstawić poszczególne aspekty Citizen Development w oparciu o metodykę PMI.
Certyfikowany PMP®, PMI Citizen Developer Practitioner & Business Architect, Risk Manager. Aktywnie wspiera rozwój dobrych praktyk zarządzania projektami w Polsce i na świecie. Entuzjastka Life-Long Learning. Posiada bogate doświadczenie w środowisku międzynarodowym. Współpracowała z organizacjami z Europy, Azji oraz obu Ameryk, a w przeszłości mieszkała w Turcji i Wielkiej Brytanii. Uwielbia podróżować, poznawać historię i obyczaje innych kultur, w szczególności regionów Bliskiego Wschodu i Ameryki Łacińskiej.