Jerzy Stawicki

Certyfikacje –w tym szaleństwie jest metoda?

„Money makes the world go around” – tak śpiewali Liza Minelli i Joel Grey w filmie Kabaret. Obserwując rynek szkoleń certyfikacyjnych z zarządzania projektami, w tym szkoleń Agile-owych, coraz częściej zastanawiam się, czy szkolenia certyfikacyjne (czyli przygotowujące do certyfikacji) nie stały się wyłącznie „maszynką do robienia pieniędzy”, kręcącą światem certyfikacji ZP/Agile, czy jeszcze pozostał w nich pewien sens.

Figurka Ganesha

Czy kiedyś kupiliście los na loterii? I co: wygraliście? Nawet jeśli nie, to pewnie nie uważacie się za pechowca. Chyba że , tak jak pewna Amerykanka, kupiliście bilety na loterie w dwóch stanach, skreśliliście zwycięskie liczby z obu loterii i… nie wygraliście ani centa. Bo liczby z jednego stanu były zwycięskimi liczbami w drugim, a te z drugiego w tym pierwszym.

„Myślenie… miało kolosalną przyszłość”

Obserwuję świat za oknem z coraz większym niepokojem. Bo z jednej strony widzę wspaniałe osiągnięcia technologiczne, z drugiej zaś zanikanie… myślenia i mózgu. I coraz bardziej obawiam się, że właśnie to drugie zjawisko prowadzi nas prosto do… ponownego Średniowiecza.

Podróż na Bałkany

Pewnie nie wiecie, że mój ulubiony kierunek wyjazdów wakacyjnych to południowo-wschodnia Europa, Bałkany i Turcja. Nie ma bowiem nic przyjemniejszego od delektowania się kawą po turecku w kafejce obok medresy Ghazi Husrev Bega w Sarajewie czy kontemplowania kolorowych kafelków w meczecie Rustema Paszy w Stambule. A to tylko dwa proste przykłady przyjemności, jakich można doświadczyć w tamtych rejonach. To także przykłady sposobu życia, nazywanego w języku arabskim kayf, w tureckim kef, a keif w językach słowiańskich. Sposobu życia prowadzącego do spokoju ducha, stanu błogości, dobrego nastroju i zadowolenia. Moi bułgarscy przyjaciele mówią: „naprawił se kefa”, czyli: sprawiłem sobie przyjemność.

Koniec epoki

30 lat temu Francis Fukuyama napisał książkę Koniec historii. Bardzo szybko okazało się jednak, że wcale żadnego końca historii nie ma i nie będzie w najbliższej przyszłości. Obecnie mamy koniec świata determinizmu, świata pewności i stabilności, lecz wygląda na to, że świat biznesu i świat zarządzania projektami wcale tego nie zauważył. I choć już jakiś czas żyjemy w świecie niepewności i zmienności, w którym menedżerowie powinni myśleć i działać probabilistycznie, to nadal dominuje u nich podejście deterministyczne.

Dlaczego to, czego nie widać ma największe znaczenie

W swojej praktyce zawodowej bardzo często spotykam się z następującym oczekiwaniem drugiej strony (klientów): daj nam/mi dobre praktyki, metody i techniki, które sprawdziły się w innych firmach podobnej branży, względnie takie, jakie wymienione są w standardach i/lub metodykach zarządzania projektami. Czyli dostarczcie receptę, której zastosowanie pozwoli na osiągnięcie oczekiwanego stanu.

Droga ważniejsza od celu?

Cele i zarządzanie nimi – zdaniem wielkich guru, jak i praktyków zarządzania – to najważniejsze koncepcje zarządzania. Wielokrotnie moglibyśmy bowiem przeczytać: zdefiniuj swoje – zarówno firmowe, zespołowe, jak i prywatne cele – a po ich osiągnięciu … . W miejsce kropek możemy wstawić rożne pięknie brzmiące frazy i sformułowania. A rzeczywistość? No nie jest tak różowa: pomimo stosowania różnych metod zarządzania celami często doświadczamy frustracji, niepowodzeń, porażek.

Trzeba wszystko zmienić…

Obserwuję z coraz większym zainteresowaniem świat za oknem, także świat biznesu i zarządzania. I cóż widzę? Elementy układanki, które być może układają się w większy obrazek. czy to przy podejmowaniu różnego typu decyzji, czy to w relacjach między ludźmi. A co groźniejsze: zaczynają dominować skrajne emocje, typu gniew, umiejętnie wykorzystywane i wzmacniane przez media społecznościowe.

Postanowienie noworoczne

Styczeń – miesiąc w którym piszę felieton, który właśnie czytacie – a zwłaszcza okolice Nowego Roku, to okres postanowień, planowania zmian w swoim życiu, także tym zawodowym. Tworzymy więc wizje, jak to zmienimy się w trakcie najbliższego roku, co osiągniemy, planujemy działania. A jakie są efekty tego wszystkiego? Sami wiecie: często niestety kończy się po prostu na snuciu tych planów. Więc koło następnego Nowego Roku ta zabawa (cykl) powtarza się. 

Bańki, bunkry i… hybrydy

Wygląda, że historia zatacza koło i wracamy do zamierzchłych czasów. Dlaczego tak sądzę? Tak jak w zamierzchłych czasach ludzie żyli w swoich grupach, plemionach, tak obecnie żyjemy w bańkach. Bańkach, czyli grupach o wspólnych zainteresowaniach i poglądach. Najlepszym przykładem takich baniek są oczywiście media społecznościowe, w których dyskusja, rozmowa, wymiana informacji odbywa się w zamkniętej grupie „swojego plemienia”, czyli właśnie w bańce. I o ile w tych zamierzchłych czasach życie plemienne ułatwiało przetrwanie na sawannie czy w lesie, to we współczesnym świecie pełnym złożoności, zmienności i niepewności to poważny problem. Bo teraz żeby przetrwać trzeba jednak wiedzieć więcej, rozumieć tę złożoność, radzić sobie z niepewnością. A do tego potrzebna jest wymiana informacji, rzetelna, otwarta na inne poglądy i koncepcje rozmowa, wspólne dochodzenie do możliwie optymalnych rozwiązań, eksperymentowanie z nimi i… dalsze poszukiwania.